De stad Sint-Niklaas pakt weesfietsen aan met sociale economie. Sinds 2010 heeft de stad namelijk een samenwerkingsovereenkomst met sociale werkplaats ‘Den Azalee’ voor het ophalen, stockeren en terugbezorgen, verkopen of afvoeren van weesfietsen. Dankzij deze samenwerking wordt de fietsparkeercapaciteit optimaal benut en verdwijnen achtergelaten fietsen uit het stadsbeeld.

Aan het station van Sint-Niklaas bevinden er zich veel weesfietsen. Dat zijn fietsen die niet meer worden opgehaald door hun eigenaar en zo onbedoeld plaatsen voor openbaar vervoerreizigers bezet houden. Om de fietsparkeercapaciteit op het openbaar domein en aan het station zo optimaal mogelijk te gebruiken, is het dus van belang om regelmatig zulke fietsen te verwijderen.

Bovendien zorgt het ruimen van weesfietsen voor een ordelijkere fietsenstalling, wat de kans op fietsdiefstal en vandalisme verkleint. Ook vergroot het de bereikbaarheid met de fiets en worden inwoners en pendelaars indirect gestimuleerd om de fiets te nemen.

Samenwerking met sociale werkplaats

De stad Sint-Niklaas heeft daarvoor een beroep gedaan op Den Azalee, een sociale werkplaats. Iedere vijf weken verwijderen ze weesfietsen aan het station. Daarnaast halen ze elke week weesfietsen weg in de rest van de stad. Dat gebeurt onder de aanwezigheid van een medewerker van de stadsdienst.

In de stationsomgeving identificeren de medewerkers weesfietsen aan de hand van een verklikkerlintje (een waarschuwing dat de fiets binnen een welbepaalde termijn verwijderd zal worden als het lintje er nog aan hangt). Elders in de stad worden ze verwijderd op aanwijzen van burgers, politie en stadswachten.

De medewerkers van Den Azalee halen de fietsen op met een bestelwagen, waarop een duidelijke verwijzing staat; “Ophaaldienst Den Azalee – in samenwerking met de stad Sint-Niklaas”. Ze zijn uitgerust met kniptangen en een slijpmachine om de sloten te verwijderen. Bovendien maakt Den Azalee de openbare fietsenstallingen eveneens schoon en verwijderen de medewerkers er zwerfvuil. Daarnaast baten ze het Fietspunt uit.

De eigenaars van de fietsen kunnen hun fiets ophalen in de fietsopslagplaats op vertoon van een geldig proces-verbaal met een beschrijving van de fiets of op vertoon van de uitnodiging die verstuurd wordt in het geval van gegraveerde fietsen. Alle gevonden fietsen kunnen bekeken worden via www.gevondenfietsen.be. De fietsen worden gedurende drie maanden gestockeerd. Daarna worden ze eigendom van de stad of gemeente, die ze door Den Azalee laat opknappen en verkopen in De Kringwinkel.

Initiatiefnemer

Stad Sint-Niklaas

Contact

Tom De Caigny

• Dienst Mobiliteit stad Sint-Niklaas
• +32 3 778 32 50
• Tom.decaigny@sint-niklaas.be

Locatie

Sint-Niklaas

Betrokken partijen

Het project rond weesfietsen is een onderdeel van een ruimere samenwerkingsovereenkomst (zie bijlage). Het houdt ook het ophalen en verwerken van andere op het openbaar domein gevonden goederen, het uitbaten van het Fietspunt en het graveren van fietsen in.

Ter ondersteuning van deze activiteiten ontvangt Den Azalee van de stad een toelage. De stad detacheert een halftijdse medewerker voor administratieve en praktische ondersteuning van alle activiteiten die in de samenwerkingsovereenkomst worden beschreven. De stad neemt ook de kosten op zich van het afvoeren van de restfractie van de fietsen naar de afvalverwerkingsbedrijven.

Op verzoek van de partijen wordt er minstens één keer per jaar een overleg georganiseerd. Daarin evalueren beide kanten de volledige samenwerking tussen de stad en Den Azalee en worden er, indien nodig, bepaalde zaken bijgestuurd. Bij een aanzienlijke inkrimping of uitbreiding van het werkvolume kan elke partij een herziening van de overeenkomst vragen.

Evaluatie

De stad Sint-Niklaas bereikte de volgende resultaten dankzij dit project:

• In 2012 haalde Den Azalee in Sint-Niklaas 448 fietsen op. In 2013 waren dat 559 fietsen, waarvan 40 fietsen werden terugbezorgd aan de eigenaar.
• Er komen gemiddeld 20 bezoekers per maand in de fietsopslagplaats.
• Het project zorgt voor minder achtergelaten fietsen in het stadsbeeld en een optimaler gebruik van de fietsparkeercapaciteit.

De stad evalueert regelmatig de impact op de parkeercapaciteit, vooral bij grotere fietsenstallingen zoals aan het station en het zwembad.

Investering

2010 – heden

• Totale budget: 53 850 EUR/jaar
• Indeling budget:
  • 9 700 EUR/jaar voor Fietspunt
  • 44 150 EUR/jaar voor Den Azalee